W każdym domu znajdziemy przedmioty z metalu. Aluminium to bardzo popularne tworzywo wykorzystywane w wielu branżach. Nazwa aluminium pochodzi od łacińskiego słowa „alumen”, oznaczającego z dodatkiem glinu. Pierwiastek aluminium jest oznaczony symbolem chemicznym Al. W 1825 roku odkrył je duński naukowiec Hans Oersted i od tamtej pory jest to jeden z najchętniej stosowanych pierwiastków w wielkich zakładach przemysłowych. Na polskim rynku można znaleźć mnóstwo przedmiotów wyprodukowanych z aluminium. Jest to tworzywo tanie, a przy tym na cenione przez konsumentów właściwości.
Aluminium – codzienne tworzywo
Aluminium spotykamy na co dzień w domach i biurach. O jego powszechnym wykorzystaniu decydują właściwości aluminium. Glin jest bardzo lekkie i wytrzymałe. Ma trzykrotnie mniejszą gęstość niż stal. Dlatego jest wykorzystywany jako tańsza alternatywa stali. Zaletą glinu (inna chemiczna nazwa aluminium) jest wytrzymałość w niskich temperaturach. Jeżeli doda się do aluminium inne pierwiastki, np.: żelazo, miedź, krzem, magnez, oraz mangan i podda taką mieszankę obróbce cieplnej, to wytrzymałość aluminium wzrasta kilkakrotnie. Stopy aluminium znajdują zastosowanie w najbardziej prestiżowych i najważniejszych branżach gospodarki, np.: w lotnictwie, przemyśle chemicznym, motoryzacyjnym, spożywczym, a nawet przy budowie okrętów.
Skąd bierze się aluminium?
Aluminium występuje w postaci tlenku w innych rudach. Największe stężenie tego tlenku odnotowuje się w rudzie boksytu. Czyste aluminium powstaje jako skutek ekstrakcji tlenku glinu z boksytu. W procesie elektrolizy kilogram czystego aluminium pozyskuje się jest z ok. dwóch kilogramów tlenku glinu.
Najważniejsze właściwości aluminium
Metal aluminium nie rdzewieje. Jedną z najbardziej cenionych właściwości omawianego pierwiastka jest lekkość. Jest to tworzywo przyjazne środowisku, ponieważ można go poddawać recyklingowi wiele razy bez zniszczenia jego struktury. Aluminium ma niesamowitą plastyczność, co daje możliwość obrabiania go na wiele sposobów. Najczęściej stosowaną obróbką jest frezowanie, a więc wycinanie dowolnych wzory w sprasowanej blasze. Poszczególne elementy aluminiowe łatwo się łączy i dzięki temu powstają rozbudowane konstrukcje aluminiowe.
Zastosowanie aluminium w życiu codziennym
W sektorze spożywczym z aluminium produkuje się puszki do napojów. Konserwowane w nich produkty mają wieloletni okres trwałości. Puszki są odpadem podlegającym segregacji i łatwo się je przetwarza na kolejne opakowania. Twardsze stopy znajdują zastosowanie do budowy części samolotów, czy sprzętów sportowych. Aluminium stopione z magnezem wykorzystywane do produkcji sprzętów AGD czy elementów samochodów. Natomiast glin ten połączony z krzemem posiada właściwości antykorozyjne, dlatego jest cenionym materiałem stosowanym do produkcji felg. Glin najszersze zastosowanie ma w przemyśle. Ogromna większość światowej podaży wykorzystywana jest do produkcji wszelakich środków transportu. Niska gęstość i wysoka wytrzymałość sprawiają bowiem, że zużywają mniej paliwa. Ekonomiczność samochodu ma przecież ogromne znaczenie dla kierowcy.
Zastosowanie w przemyśle
Aluminium stosuje się w przemyśle budowlanym do produkcji okien, drzwi, rusztowań, powłok, dachów. Jego właściwości wykorzystuje także przemysł elektroniczny. Ponadto z glinu produkuje się wszystkim znane i powszechne w naszych domach sprzęty domowe – od mebli po garnki. Wreszcie, aluminium stosuje się ilościach również do produkcji kosmetyków i leków w roli neutralizatora kwasowości.
Właściwości opakowań z aluminium
Opakowanie z glinu ma szereg korzystnych właściwości: jest nietoksyczne, nie absorbuje swej, nie ma tendencji do odpryskiwania. Nie trzeba się obawiać puszek aluminiowych – są o wiele bardziej ekologicznym sposobem na przechowywanie żywności niż plastik. W puszkach aluminiowych nie powinno przechowywać się produktów słonych. Zdaniem naukowców garnki i naczynia aluminiowe nie stanowią zagrożenia dla ludzkiego zdrowia. Lekarze apelują, aby w żadnym wypadku nie rezygnować z zalecanych i obowiązkowych szczepień. Wyniki badań naukowych są w tej kwestii jasne – zawarte w szczepionkach w niewielkiej ilości związki glinu nie mają negatywnego wpływu. Ewentualne skutki zdrowotne szczepionek ustępują udowodnionym korzyściom i konieczności zapobiegania chorobom zakaźnym we wszystkich krajach.
Stop aluminium z miedzią
Czyste aluminium stosuje się do produkcji przewodów elektrycznych, do wytwarzania folii, proszków do platerowania naczyń, farb i oczywiście jako składnik stopów. Dużo większe zastosowanie mają stopy aluminium, cechujące się małą gęstością i nazywane stopami lekkimi. Stop aluminium z miedzią ma dobre własności odlewnicze i odporność na korozję, Na rynku dostępne są różne rodzaje aluminium, które odznacza się symbolem liczbowo-literowym.
Stop z magnezem
Stop aluminium z magnezem odznaczają się dobrą odpornością na korozję i działanie wody morskiej. Znakomicie nadaje się do obróbki plastycznej na zimno i na gorąco. Ma swoje zastosowanie w przemyśle chemicznym i do produkcji obciążonych konstrukcji okrętowych.
Najczęściej wykorzystywane rudy żelaza
Żelazo jest czwartym pierwiastkiem pod względem częstości występowania w skorupie ziemskiej. Na pozycji medalowej są jedynie: tlen, krzem i glin. Metal ten miał kluczowe znaczenie dla rozwoju ludzkiej cywilizacji. Współcześnie nie stracił na przemysłowym znaczeniu. Na terytorium naszego kraju występują dwa typy rud żelaza: osadowe i magmowe. Szeroko wykorzystywane są następujące rudy żelaza: ruda czerwona (bazie tlenku hematytu), brązowa ruda żelaza, magnetyt oraz ruda gliniasta i żelaziak spatyczny, które są rzadko spotykane, zawierają niewiele minerałów, a ich wydobycie jest nieopłacalne ekonomicznie.
Aluminium zawładnęło produkcją masową, a co za tym idzie życiem człowieka. Nie wyobrażamy sobie swoich gospodarstw domowych i zakładów pracy bez produktów aluminiowych. Jest to metal tani, a ponadto o naprawdę dobrych właściwościach użytkowych.